Ella Fitzgerald được xem là một trong vài ca sĩ nhạc Jazz có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong thế kỷ 20, với âm vực rộng khoảng 3 quãng 8, giọng hát của bà rất chuẩn, cách phân câu tương tự như tiếng kèn và khả năng hát tự do đã làm bao người say mê. Cuộc đời nghệ thuật của bà kéo dài 50 năm, thắng 13 giải âm nhạc Grammy. Bà là nghệ sĩ âm nhạc duy nhất đoạt hai huy chương nghệ thuật quốc gia do TT Ronadl Reagan và TT George W. Bush trao tặng.
Sinh năm 1917 từ thành phố Newport News thuộc tiểu bang Virginia với tên thật là Ella Fitzgerald. Trong những năm thơ ấu, Ell muốn trở thành một vũ công và thường xuyên nghe nhạc Jazz. Nhưng trong một thời gian ngắn cả mẹ và chị ruột của Ella qua đời và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình trạng tinh thần cho bà. Bỏ học để đi làm cho một băng đảng, Ella bị bắt và gửi vào trường cải huấn. Trốn trường, bà sống lây lất và bụi đời một thời gian dài. Nhưng những ảnh hưởng từ thể xác đến tâm hồn không làm ngăn trở mơ ước nghệ thuật của cô gái đang trong tuổi vị thành niên. Ella tham gia vào buổi thi hát tại hí viện Harlem rất nổi tiếng ở New York. Hí viện Harlem là nơi xuất phát ra nhiều tài danh âm nhạc của Hoa Kỳ. Năm 1934, tiếng hát của Ella Fitzgerald mang về chiến thắng đầu tiên trị giá 25 mỹ kim, tương đương với một số tiền khá bây giờ . Và cũng từ hí viện Harlem, cuộc đời của Ella bước vào một giai đoạn mới.
DON’T BE THAT WAY
Tháng Giêng năm 1935, sau một cuộc thử thách, hát trước đám đông khó tính tại trường đại học Yale, Ella được mọi người yêu thích và bà ký được hợp đồng với ban nhạc Big Band, gồm giàn kèn và hát toàn nhạc Jazz Tiny Bradshaw để lưu diễn với giá 12 mỹ kim 50 xu mỗi tuần và thu âm. Trong suốt hơn 4 năm trời Ella hát chung với giàn nhạc, bà thu 150 bài hát nổi tiếng và sau khi trưởng ban nhạc qua đời, ban nhạc đổi tên thành Ella Fitzgerald and her Famous Orchestra, hay Ella Fitzgerald và ban nhạc nổi tiếng của cô. Cái tên này cũng cho thấy tiếng tăm của Ella đã có chỗ đứng rất trân trọng trong làng nhạc Jazz Hoa Kỳ và thế giới.
TIME AFTER TIME
Năm 1942, Ella rời bỏ ban nhạc Big Band để theo đuổi âm nhạc riêng cho mình, sau khi được hãng Decca ký hợp đồng và đạt được nhiều bài hát nổi tiếng và bán rất chạy. Cũng vào thời gian này, ban nhạc lớn Big Band dần nhường chỗ cho các thể nhạc khác, cũng bắt nguồn từ Jazz nhưng sống động và uyển chuyển hơn, Ell cũng thay đổi phong cách để thích ứng với thời đại mới của nền âm nhạc Hoa Kỳ. Năm 1945 Elle thu âm bài hát Flying Home, Về Nhà, và được tờ New York Times mô tả là giọng hát gây ảnh hưởng nhất thập niên. Giới phân tích khen ngợi khả năng thanh nhạc của Ella hết lời và bà trở thành giọng ca hay nhất thời đại.
‘ROUND MIDNIGHT
Năm 1955 Ella cùng người quản trị nổi tiếng là Granz rời bỏ hãng Decca để thành lập hãng đĩa riêng, đặt tên là Verve. Ella cho biết sự thay đổi này vô cùng cần thiết cho bà vì thời điểm này, bà không cảm thấy phát triển đủ mạnh và tự do vì bị bó buộc với hợp đồng và phải hát theo tiêu chuẩn do hãng đĩa đưa ra. Năm 1956, Ella phát hành đĩa hát đầu tiên trong bộ 8 đĩa hát những sáng tác của nhạc sĩ Jazz Cole Porter, thu âm từ năm 1956 đến 1964. Đây cũng là giai đoạn nhạc phổ thông được nhiều người đến nhiều nhất. Sau sự thành công rực rỡ với nhạc sĩ Cole Porter, Ella thu âm thêm các nhạc phẩm của nhạc sĩ tài danh Duke Ellington. Đây là bộ đĩa hay nhất và nổi tiếng nhất của Ella Fitzgerald.
BLUES IN THE NIGHT
Trong thời gian thu âm các đĩa hát trong tập nhạc của Duke Ellington, Ella trình diễn 40 đến 45 tuần hàng năm trên khắp lãnh thổ Hoa Kỳ và thế giới. Đến giữa thập niên 1950, nhờ sự can thiệp của Marilyn Monroe, Ella trở thành người Mỹ gốc phi châu đầu tiên được trình diễn tại phòng trà nổi tiếng dành cho giới sành điệu Mocambo, cũng từ nơi này, tên tuổi của Ella Fitzgerald được cả hai giới Mỹ Da trắng và gốc phi châu ca ngợi và lắng nghe.
AUTUMN IN NEWYORK
Năm 1989 là năm cuối cùng Ella Fitzgerald thu âm, đến năm 1993 lần lần trình diễn cuối của bà. Ella qua đời để lại một tài sản âm nhạc quí giá nhất cho nền âm nhạc Jazz của Hoa Kỳ.
Recent comments